اﺳﻴﺪﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ
اﺳﻴﺪﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ Hyaluronic Acid (HA) اﺳــﻴﺪﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﻳــﺎ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن، ﻳﻚ مکانیزه ﻏﺎﻟـﺐ ﺑـﺮای رﻃﻮﺑـﺖ ﭘﻮﺳـﺖ اﺳﺖ ﻛـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ در ﻓﺮآﻳﻨـﺪ ﻣـﺴﻦ ﺷـﺪن دﺧﻴـﻞ ﺑﺎﺷـﺪ. ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن ﺣﺠﻢ ﻓﺮاواﻧـﻲ از آب ﺟـﺬﺑﻲ دارد. آﺑـﻲ ﻛـﻪ مولکول‌های اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ را اﺣﺎﻃﻪ ﻛﺮده در ﺗﻌﺎدل ﺑﺎ باقی‌مانده‌ی آب ﺑﺪن ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ دربرگیرنده‌ی اﺟـﺰای ﺧﻮد اﺳﺖ. ۷۰ درواﻗﻊ، ﻳـﻚ ﻓـﺮد ﻛﻴﻠـﻮﮔﺮﻣﻲ ۱۵ ﮔـﺮم اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ دارد، ﻛﻪ ﻧـﺼﻒ آن در ﭘﻮﺳـﺖ اﺳـﺖ. ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺒﺪﻳﻞ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﺑﺎ ﻧﻴﻤﻪ ۱ ﻋﻤﺮ ﺗﺎ ۲ روز ﻧﻴــﺰ در ﭘﻮﺳــﺖ به‌سرعت انجاممی.۱ و ۲ ﺷــﻮد اﻟﺒﺘــﻪ، زیست‌شناسی اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﭘﻮﺳﺖ و آب ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﻪ آن به‌عنوان کارکرد ﺳﻦ ﻫﻨﻮز به‌خوبی ﻣﻮردﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. HA ﻓﻬﻢ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ واﻛـﻨﺶ، مای آن در ﭘﻮﺳﺖ و ﻛـﻨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺑـﻞ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ ﺑـﺎ ﺳـﺎﻳﺮ، اﺟﺰای ﭘﻮﺳﺖ ﻓﻬﻢ سال‌خوردگی ﭘﻮﺳـﺖ و هم‌چنین ﻛﺎﻫﺶ رﻃﻮﺑﺖ ﭘﻮﺳﺖ را آﺳﺎن می‌کند. اﺟـﺰای اﺻـﻠﻲ ﭘﻮﺳﺖ در دهه‌های ﮔﺬﺷﺘﻪ به‌خوبی مشخص‌شده‌اند. اولین ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﻪ سلول‌هایی اختصاص‌یافته ﺑـﻮد ﻛـﻪ ﭘﻮﺳﺖ را می‌سازند: اپیدرم، درم و زیر جلد. ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺪرداﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﺮوزه ﻣﻮادی ﻛﻪ ﺑﻴﻦ سلول‌ها ﻗﺮار دارﻧﺪ موردتوجه ﻗﺮار دارﻧﺪ. اﺟﺰای ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ، نقش‌های آموزنده‌ای ﺑﺮای ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻠﻮل ﺑﺎﻓﺖ و اﻳﻔﺎ می‌کنند. بااین‌وجود ﻛـﻪ، ﻣﺎﺗﺮﻳﻜﺲ ﺳﻠﻮﻟﻲ Extracellular (ECM) ﺧﺎرج matrix ﺑﺎ ﻣﻴﻜﺮوﺳﻜﻮپ ﻧﻮری ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ ﺟﻠﻮه می‌کند، اﻣـﺎ، ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺴﻴﺎر سازمان‌یافته‌ای از ﮔﻠﻴﻜﻮزآﻣﻴﻨﻮﮔﻠﻴﻜﺎن تا ﭘﺮوﺗﺌﻮﮔﻠﻴﻜــﺎن،Glycosaminoglyycans (GAGs) تا، ﮔﻠﻴﻜـــﻮﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ تا، برگ خریدهای رﺷـــﺪ ﭘﭙﺘﻴـــﺪی و پروتئین‌های ﺳﺎﺧﺘﺎری مانند ﻛﻼژن الاستیک را ﺷﻜﻞ می‌دهد. ﺑﻴـﺸﺘﺮ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ دارد ECM ﭘﻮﺳﺖ در ﻗﺮار. در ﺣﻘﻴﻘﺖ، اﺳﻴﺪﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ اﺳﺖ ECM ﺟﺰو ﻏﺎﻟﺐ ﭘﻮﺳﺖ. پیشرفت‌های اﺧﻴـﺮ در ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ روﺷـﻨﮕﺮ مشاهده‌ی ﻃﻮﻻﻧﻲ و ارزﺷﻤﻨﺪی ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎن می‌دهد آﺳﻴﺐ اﻛﺴﺎﻳﺶ ﺣﺎﺻﻞ از رادیکال‌های آزاد و گونه‌های واﻛﻨﺸﻲ اﻛﺴﻴﮋن و آﺳﻴﺐ ﺣﺎﺻﻞ از ﻧﻮر ﻣـﺎورای ﺑـﻨﻔﺶ آﻓﺘﺎب ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﺮی زودرس ﭘﻮﺳﺖ می‌شود. اﻳﻦ ﻓﺮآﻳﻨﺪﻫﺎ مکانیزه ﻣـﺸﺎﺑﻬﻲ ﺑـﺎ ﭘﻴـﺮی ﻃﺒﻴﻌـﻲ دارﻧـﺪ ﻛـﻪ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ در آن‌یک ﻣﺸﺘﻖ کننده‌ی ﻣـﺸﺘﺮک اﺳـﺖ. ﺗــﻼش رﻃﻮﺑــ تا ﺑــﺮای افزایشت اﺟــﺰای ﭘﻮﺳــﺖ، در عنصری‌ترین عبارت‌ها، اﻓـﺰاﻳﺶ ﺳـﻄﺢ و مدت‌زمان ﺣــﻀﻮر اﺳــﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴــﻚ در ﭘﻮﺳــﺖ، ﻧﮕﻬــﺪاری ﺣــﺪ ﻣﻄﻠﻮب ﻃﻮل زنجیره‌ی ﭘﻠﻴﻤﺮ و اﻓﺰاﻳﺶ ﺑﻴـﺎن ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ پروتئین‌های ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﺑﺮای.۳ ﺗﺰﻳﻴﻦ ﻣﻮﻟﻜﻮل اﺳﺖ.
ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن
ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرل ﻣ ﺳﺎل ۴ بر در ﺑﻪ ۱۹۳۸ ﻋﻨﻮان ماده‌ای ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﻴﺪ ﻫﮕﺰوروﻧﻴـﻚ ﻛـﻪ ﺑﺎﻋـﺚ ﺗـﻮرم ماده‌ی ﺷﻔﺎف ﭼـﺸﻢ می‌شود اﺳـﺖ ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ ﺷـﺪ. ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎل ﻃـﻮل ﻛـﺸﻴﺪ ﺗـﺎ ﺳـﺎﺧﺘﺎر ﺷـﻴﻤﻴﺎﻳﻲ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮد. ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻛﺸﻒ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳـﻦ ﻣـﺎده در همه‌ی بافت‌های مهره‌داران وﺟـﻮد دارد. ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧـﺎن ﻳﻚ ﭘﻠﻲ ﺳﺎ ﻛﺎرﻳﺪ ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ زﻳﺎد و ﺑﺴﻴﺎر آنیونیم اﺳـﺖ و زﻧﺠﻴــﺮه GAG ی ﺻـﺎف ﻣﺘــﺸﻜﻞ از واﺣــﺪﻫﺎی N ﺗﻜــﺮاری ﻣﺘﻐﻴــﺮ از ﮔﻠﻮﻛﻮروﻧﻴــﻚ اﺳــﻴﺪ و ـ اﺳــﺘﻴﻞ گلوکوز آمین اﺳـــﺖ، ﻛـــﻪ ﻫﻤـــﻪ بااتصال‌های ﺑﻪ βGlcAb (1:3) GlcNAc b (1:4) ﺷﺪه، ﻫﻢ وصل‌اند ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ به‌اندازه Da 107 ی ﺑﺮﺳﺪ. ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧـﺎن ﺳـــﺎده GAG تریم و ﺗﻨﻬـــﺎ غیر سولفاته اﺳـــﺖ، ﮔﻠﻴﻜﻮزآﻣﻴﻨﻮﮔﻠﻴﻜﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ به‌صورت ﻛﻮواﻻﻧـﺴﻲ ﺑـﻪ ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻨﻲ وﺻﻞ ﻧﻴـﺴﺖ و ﺑـﺎ ﻣـﺴﻴﺮ دﺳـﺘﮕﺎه ﮔﻠﮋی ﺳﺎﺧﺘﻪ کمی ﺷﻮد.
ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن ﻫﺎی
ﮔﻴﺮﻧﺪه ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن مای ﮔﻴﺮﻧﺪه HA مای ﺑﻪ ﺷﻜﻞ، مای بی‌شماری وﺟـﻮد دارﻧﺪ، ﺗﻨﻮع ﺧﻮد را ﻣﺪﻳﻮن ﺑﻴﺎن اوزون مای ﻣﺘﻐﻴﺮ و ﻧﻴـﺰ اﺻﻼح مای ﭘﺲ از ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻫـﺴﺘﻨﺪ. ﻣﻜـﺎن مای ﻣﺘﻌـﺪد کنترل‌کننده HA ی ﺳـﺎﺧﺖ ذﺧﻴـﺮه، ﺳـﺎزی، ﺳـﻠﻮل و ﭘــﺮوﺗﺌﻴﻦ ﭘﻮﺳــﺖ و ﺗﺨﺮﻳــﺐ ﺑﺎزﺗــﺎﺑﻲ از ﭘﻴﭽﻴــﺪﮔﻲ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ اﺳـﺖ. رابطه‌ی آن‌ها از ﻃﺮﻳــﻖ ﺗﻮاﻧــﺎﻳﻲ ﺗﻌﻴــﻴﻦ ﺳــﻜﺎﻧﺲ ﺳــﺮﻳﻊ ﺑــﺎ اﺳــﺘﻔﺎده از روش مای ﺟﺪﻳﺪ ژﻧﺘﻴﻚ ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ روﺷﻦ می‌شود. اﻣﺮوزه ﻛﻪ ژن مای آنزیم‌ها و پروتئین‌ها شناخته‌شده‌اند و ﺗﺤﻠﻴﻞ سکانس‌ها ﺳﺮﻳﻊ اﺟﺮا می‌شود، رﺷـﺪ ﻓﺮاواﻧـﻲ در اﻃﻼﻋﺎت و در درک زیست‌شناسی ا ﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ.
پروتئین‌های ﻣﺘــﺼﻞ ﺑــﻪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧــﺎن، خیال (Hyaladherines) ادﻫﺮﻳﻦ
ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن در ﭼﻨﺪ وﺿﻊ در ﺑﺪن مهره‌داران وﺟـﻮد دارد. ECM درونمی، ﺗﻮاﻧﺪ در ﻣﻴﺎن ﭘﺮوﺗﺌﻮﮔﻠﻴﻜﺎن مای ﭘــﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻣﺘــﺼﻞ مای ﻛﻨﻨــﺪه ﺑــﻪ ﻗــﻮاره ﺷــﺒﻴﻪ ﺑــﺮس ﺷﻴﺸﻪ ﺷﻮی واداده ﺷﻮد. می‌تواند ﺑﺎ گیرنده‌های ﺳـﻄﺢ ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺑﻪ سلول‌ها ﻣﺘﺼﻞ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻘﺪاری از ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن تا به‌صورت آزاد در ﺳﻴـﺴﺘﻢ ﻟﻨﻔـﺎوی و ﻗﻠﺒـﻲ ﻋﺮوﻗـﻲ در ﮔﺮدش اﺳﺖ. آزاد ﻫﻢ، ً اﮔﺮﭼﻪ، ﺣﺘﻲ در اﻳﻦ ﺷﻜﻞ نسبتاً ﺗﻌــﺪادی ﭘــﺮوﺗﺌﻴﻦ ﭘﻴﻮﻧــﺪی وﺟــﻮد ﻛــﻪ دارﻧــﺪ اﺳــﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ را ﺗﺰﺋﻴﻦ می‌کنند. از اﻳﻦ تا به‌طور ﺟﻤﻌـﻲ به‌عنوانﻫﻴﺎل ادﻫﺮﻳﻦ اﺳﺖ. خیال ۱۲ تا یادشده ادﻫﺮﻳﻦ تا ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﻧﺪﻫﺎی اﻟﻜﺘﺮوﺳﺘﺎﺗﻴﻚ ﻳﺎ ﻛﻮواﻻﻧـﺴﻲ ﺑـﻪ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚﻣﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪﻧـﺪ. ﭘﺮواﺿـﺢ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑﺮﺧـﻲ از خصوصیت‌های ﻧﺴﺒﺖ داده‌شده ﺑﻪ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﻧﻴﺰ ﻳــﻚ ﻛــﺎرﻛﺮد ﻫﻴــﺎﻻدﻫﺮﻳﻦ مای ﻣﺘــﺼﻞ ﺑــﻪ اﺳــﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴــﻚ ﻫــﺴﺘﻨﺪ. ﻛــﻼژن برگ خریدهای رﺷــﺪ، تا و ﺑﺴﻴﺎری از پروتئین‌های دﻳﮕﺮ شناسایی‌شده‌اند. ﺗﻐﻴﻴـﺮ در ﺷﻜﻞ خیال ادﻫﺮﻳﻦ به‌عنوان ﻛﺎرﻛﺮد ﭘﻴـﺮی، به‌طور ﺧﺎص، ﭘﻴﺮی ﭘﻮﺳﺖ، ﺑﺮرﺳـﻲ ﻧـﺸﺪه اﺳـﺖ.
ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن اﭘﻲ درم
ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ اواﺧﺮ، ﺗﺼﻮر می‌شد ﻛﻪ سلول‌های ﺑﺎ ﻣﻨـﺸﺄ ﻣﺰاﻧﺸﻴﻤﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺳـﻨﺘﺰ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ رادارند، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ ﻣﺨـﺘﺺ قسمت‌های درم ﭘﻮﺳﺖ اﺳﺖ. به‌هرحال، ﺑـﺎ ورود روش‌های وﻳـﮋه ﺑـﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ در ﺑﺎﻓﺖ، ﭘﭙﺘﻴـﺪ ﻣﺘـﺼﻞ ﺑﻪ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ گیوتین دار، ﺷـﻮاﻫﺪ وﺟـﻮد اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴــﻚ اپل در درم ﻧﻤﺎﻳــﺎن ﺷــﺪﻧﺪ. به‌علاوه، روش‌های ﺟﺪاﺳﺎزی درم از اپل درم، اندازه‌گیری ﺻﺤﻴﺢ ﻣﻴﺰان اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ در ﻫـﺮ ﻗـﺴﻤﺖ ﻛـﻪ، ﺗﺄﻳﻴـﺪ می‌کرد اپل درم دارای اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ اﺳﺖ.
ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﺎن درم
ﻣﺤﺘﻮای اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ درم ﺑـﺴﻴﺎر ﺑﻴـﺸﺘﺮ از آن در اپل ۵۰ درم اﺳﺖ و ﻣـﺴﺌﻮل ﺳـﻬﻢ درﺻـﺪی اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﻣﻮﺟﻮد در ﺗﻤﺎم ﺑﺪن اﺳـﺖ. درم پاپی لاری ﺳﻄﺢ واﻻﺗﺮی از اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ را ﺑـﻪ ﻧـﺴﺒﺖ آﻧﭽـﻪ ﻣﻲ، درم رﺗﻴﻜﻮﻟﺮ دارد دارا ﺑﺎﺷﺪ. اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﻣﻮﺟﻮد در درم در ادامه‌ی ﻫﺮ دو ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻟﻨﻔﺎوی و ﻋﺮوﻗﻲ اﺳﺖ، وﻟﻲ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ ﻣﻮﺟﻮد در اپل درم این‌گونه ﻧﻴـﺴﺖ. اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴـﻚ ﺧﺎرﺟﻲ از درم حذف‌شده و به‌سرعت ﺗﺠﺰﻳﻪ می‌شود. ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳﺖ ﻣﻮﺟﻮد در درم ﻳﻚ دﺳـﺘﮕﺎه ﺗﻮﻟﻴـﺪ اﺳـﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ درم را ﻓﺮاﻫﻢ می‌کنند، ﻛـﻪ درواقع ﺑﺎﻳـﺪ ﻫ ﺪف تلاش‌های داروﺳﺎزی ﺑﺮای ﺑﻬﺒﻮد آب دﻫﻲ ﭘﻮﺳـﺖ و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻦ ﺑﺎﺷﺪ. ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳﺖ مای ﺑـﺪن، پیش‌پاافتاده‌ترین سلول‌ها ازنظر بافت‌شناسی ً و احتمالاً گوناگون‌ترین ﺳﻠﻮل مای مهره‌داران ﺑﺎ گسترده‌ترین دﻓﻊ واﻛﻨﺶ مای به یو ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و راه مای ﻣﻘـﺪور ﺑـﺮای ﺗﻤـﺎﻳﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻫﻨﻮز ﻣﻌﻠﻮم ﻧﻴـﺴﺖ ﭼـﻪ ﭼﻴـﺰی ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳـﺖ مای ﻣﺘﻮرم ﭘﻮﺳﺘﻲ را از دﻳﮕﺮان ﻣﺘﻔﺎوت می‌کند. هرچند، اﻳﻦ سلول‌ها ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺳﺎﺧﺖ اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ را ﺷـﺒﻴﻪ ﻓﻴﺒﺮوﺑﻼﺳﺖ مایی ﻛﻪ ﻏﺸﺎء ﻣﻔﺼﻠﻲ را تشکیل می‌دهند و ﻣﺴﺌﻮل ﻣﺎﻳﻊ ﻏﻨﻲ از اﺳﻴﺪ ﻫﻴﺎﻟﻮروﻧﻴﻚ ﻏﺸﺎء ﻣﻔـﺼﻠﻲ.